Deleuze op Frankendael

Gisteren ben ik naar een perslunch op Huize Frankendael geweest. Toen ik aankwam op dat lommerrijke, wonderschone buiten werd ik door een zeer representatieve jonge vrouw over een trap naar boven geleid, daarna door het prachtige huis (uit de 17e eeuw, en perfect geconserveerd), weer een trap af, daarna door de bijkeuken en het restaurant, om uit te komen in de mooie geometrische landschapstuin waar heel de non-actieve Watergraafsmeer bij goed weer zit koffie te leuten met hun na- en voorgeslacht. 'Leuk', zei ik, 'Maar dan had ik toch net zo goed om het huis heen kunnen lopen?' Dat beaamde ze, maar, zei ze, 'nu heb je het huis vast even gezien.'

Er zaten drie leuke vrouwen te wachten aan een van die houten Bierstube-tafels die inmiddels salonfähig zijn geworden op Amsterdamse terrassen, alle in zomerjurk. Een ervan was Jacqueline Grandjean van de Stichting Frankendael, of de Frankendael Foundation, of Huize Frankendael. Zij organiseert exposities in het landhuis, om zo de moderne kunst - hedendaagse - een dialoog te laten aangaan met de stijlvolle omgeving waar het nog gonst van de vergeten geschiedenissen. Dat vind ik altijd een goed idee, tenslotte komt kunst altijd het best tot zijn recht in een omgeving waar geleefd wordt/ is, als een insluiper die de hele zaak ontregelt en des te meer opvalt door zijn insubordinatie in die verraderlijk burgerlijke setting.

Overigens heeft Frankendael een erg goed restaurant, Merkelbach, vernoemd naar de stadsarchitect Ben Merkelbach die nog in Huize Frankendael heeft gewoond. Net als de familie Van Vliet die De Kring heeft opgericht, althans, dat vertelde Jacqueline. In die tijd, tot de jaren negentig aan toe, ontvingen ze daar the likes of Peter Schat, Harry Mulisch en Cees Nooteboom die daar 'pétanque' speelde. (Nooteboom speelt natuurlijk geen jeu de boules). De oude mevrouw van Vliet slijt haar dagen nu ergens in Jerusalem, een aanpalend wijkje, in een vast erg kleine en benauwde accomodatie in vergelijking tot haar door de gemeente geconfisceerde landgoed.

Tegenover Jacqueline zat aan de linkerkant een leuke journaliste van Tableau en Residence, en daarnaast Prof. Dr. Patricia Pisters, een Deleuze-kenner met een zonnige uitstraling en klassieke gelaatstrekken en fysiognomie. Zij organiseert een congres over de Franse filosoof Gilles Deleuze, maar samen met Jacqueline ook een expositie in Frankendael en in Nieuw Dakota, een kunstplek die ik nog niet heb bezocht op de NDSM-werf.

Van de expo in Frankendael, getiteld 'The smooth and the striated' is nog niet zo heel veel te zien, want hij gaat pas op 2 juli open (tot 1 augustus). De kunstenaars hebben zich laten inspireren door de plek, zoals dat hoort. We bekeken een erg mooie muurschildering van Erik Odijk van de stam van een kastanje (tenslotte zat ook een hovenier van de gemeente ooit in Frankendael, die daar kastanjes plantte, enz.) en een installatie van Saskia Noor van Imhoff met memorabilia van mevrouw Van Vliet aan de bordkartonnen muren. Staande in dat hok legde Patricia uit dat Deleuze een erg associatief auteur en denker was, die het 'risomatisch' principe trouw bleef, een soort biologisch proces van natuurlijke vertakking, net zoals volgens hem het menselijk brein werkt. Ik ken Deleuze alleen van zijn overlijdensbericht - hij liet zich vallen uit zijn woning in Parijs - en een essay over John McEnroe die 'de Egyptische beweging in het tennis had geïntroduceerd' omdat hij altijd evenwijdig aan de baseline stond als hij opsloeg. Hier en daar hing er nog een mooie foto en was een muur in afwachting van een installatie gifgroen geschilderd. Het zag er allemaal veelbelovend uit, met het prettige idee dat de expositie ergens over zou gaan. Daarna gingen we aan de lunch. Opvallend was dat toen pas nog drie journalisten arriveerden, alsof ze het adagium: 'Zuerst das Fressen, dann das verhaal' eerbiedigden. Heerlijk, dit soort initiatieven.

Zie www.deleuze-amsterdam.nl en www.thesmoothandthestriatedwordpress.com en www.foundationfrankendael.com, en www.nieuwdakota.com