Office of Contemporary Art

Op een industrieterrein in Sloterdijk bevindt zich een bakstenen gebouw van twee verdiepingen dat er op het eerste gezicht precies zo uitziet als al die andere nondescripte blokkendozen daar, maar op de gevel prijkt in plaats van de naam van een autospuitbedrijf of kledingmerk: Office of Contemporary Art. Een naam die doet denken aan de tijden van het Futurisme, toen kunstenaars er in krijtstreep als business men bijliepen, een vorm van mimicry die later nog wel vaker is uitgevoerd, meestal op een gewild lollige manier. De kunstenaar als zakelijk ondernemer, dat idee.

De oprichters van dit 'kantoor' werken echt als een onderneming, zelfs een soort 'groothandel' in de kunst, onder het welbekende motto 'Samen staan we sterk', maar zonder het zo banaal te verwoorden. De kunstenaars Folkert de Jong en Fendry Ekel en spin-in-hetkunstweb Astrid Honold (feitelijk opereert ze als agent en als organisator van exposities) hebben er succes mee: Folkert de Jong is in enkele jaren uitgegroeid tot een internationaal erkend kunstenaar, Fendry Ekel exposeert nu ook al in NY. Daarnaast hebben zich nu een aantal kunstenaars uit Nederland (Femke Schaap), België, en zelfs Indonesië en ik meen China aangesloten, die allemaal, zo vertelde Astrid ons, 'kwalitatief zijn getoetst' voor ze mochten toetreden tot het Office. Achter de deur van bedrijfsgebouw bevinden zich een atelier en een expositieruimte, maar die laatste is alleen toegankelijk voor de tussenhandel, musea, particuliere verzamelaars en dergelijke. Een pure business-to-business aanpak dus. Omdat ik Folkert had gevraagd voor de Broedplaatsenkrant BREED, Kato Tan hem had gefotografeerd en Iwan Daniels BREED had gelayout, mochten we een kijkje komen nemen.

Het viel me op hoe bloedserieus en welbespraakt Astrid het concept aan ons 'verkocht'. Ze komt uit Duitsland, maar dat doet er niet toe, ze draagt het idee dat een kunstenaar zijn werk 'in de markt moet zetten' met businessplan en al uit als een echte believer. Wel maken Folkert c.s. voornamelijk kunst, en is Astrid voornamelijk verantwoordelijk voor hun vooruitkomen in de wereld. Ze heeft als enige een echt kantoor, dat er ook helemaal uitziet als een echt kantoor, inclusief bureau, bureaustoelen en allerlei randapparatuur, maar het zou ook een installatie kunnen zijn van een echt kantoor. Zij deed in ieder geval wel of het een echt kantoor was.

De collectie bestond uit een aantal beelden van Folkert, schilderijen van Fendry, en divers werk van de anderen. Onder meer het prachtige beeld van Folkert 'We deal, you lose', waarin een zwarte harlekino een buiksprekerspop bij de keel voor zich uit houdt, omringd door allerlei onheilsgevogelte, en nog een beeld waarvan de naam me is ontschoten van allerlei gemartelde figuren dat binnenkort naar een Ensor-tentoonstelling gaat. Aan diens maskers doet Folkerts werk me sterk denken, alleen dan in 3-D. Een macaber carnaval van grimassende, sadomasochistische figuren, en een sarcastisch, misschien licht paranoïde commentaar op The State of Things. Ik moet ook altijd aan Jake en Dinos Chapman denken met hun gemaltraiteerde plastic figuren, al werkt Folkert met het giftige polystyreen. Een groot kunstenaar, Folkert. We ontmoetten hem ook even, hij bleek met een accent te spreken. Westfries, geloof ik.

Fendry Ekel schildert monumentale beelden, geladen met historische betekenis. Speels en dreigend tegelijk. Willem Oltmans as George Washington. Er was ook werk van Remy Jungermann en Narcisse Tordoir, al even literair en vol 'gelaagdheid'.

Astrid zei: 'Deze kunstenaars verafschuwen de pose'. En inderdaad, het is een absoluut integere, bewonderenswaardig daadkrachtige onderneming, The Office.